ÖZET Yaklaşık 2500 yıldır merkezîleşmiş idârî yapılar inşa’ eden insanlık, târihi boyunca hep merkezî bir yönetim sistemine sâhip değildi. İnsanlığın bilinen başlangıcı, merkezîleşmemiş toplumsal ve yönetsel yapıları işâret etmektedir. Anadolu topraklarında yer alan Çatalhöyük gibi İlkçağ yerleşimlerinde merkezîleşmemiş bir yaşantının kurulduğu görülmüştür. Tarım ve kent devrimlerinin ardından yaşanan târihsel süreç, insanlığı merkezî yapılar kurmaya yöneltmiştir. Günümüze değin süregelen bu eğilim, 19. Yüzyıl’dan itibâren teorik düzlemde ve ardından 2000’li yılların başında blokzincir teknolojisinin ortaya çıkışı ile birlikte pratiklerde sorgulanmaya başlamıştır. Blokzincir …
Etiket: ekonomi
ÖZET 20. Yüzyıl’ın ikinci yarısının başlarında ortaya çıkan dijitalleşme eğilimi, 80’li yıllardan itibâren hem toplumsal hem kamusal bir akıma dönüşmüştür. Gelişmiş ülkelerin öncülük ettiği bu akım, ekonomik ve sosyal imkânları çerçevesinde, üçüncü dünya ülkelerinde bile etkisini göstermiştir. Dijitalleşme, neredeyse tüm dünyada toplumsal bir benimsenme ile kendi altkültürünü oluşturmuştur. Bir diğer yandan dijitalleşme, Soğuk Savaş’ın sürdüğü ve sert rekâbete dayanan bir dünyada ülkeler için jeostratejik bir unsur olagelmiştir. Dijitalleşmeyi sâdece askerî, politik ya da ekonomik bir avantaj olarak görmeyip, bunu devlet-toplum …
Hukuk pahalı iş. Hattâ hukuk, geniş kitleler için bir lüks. Dâvâ açmak ya da icrâ tâkibi başlatmak istediğiniz zaman sizden istenen ilk şey belge, delil, açıklama değil; para. Daha adliyenin kapısından içeri adım attığınız ândan itibâren dâvânıza, alacağınıza da önce devlet fatura kesiyor. Öyle az buz da değil; devlet sizden binlerce, on binlerce liralık harcı peşin peşin alıyor. Dâvânız yıllar sürmüş, kazanılmış, kaybedilmiş, alacağınız yıllar içinde kuşa dönmüş; devletin umurunda değil. Daha bir de bunun avukatlık ücretleri, dâvâ sırasında yapılacak …
Yıllardır İsrâil-Filistin çatışmasına şâhidiz. 1980’den sonraki süreçte Lübnan İç Savaşı’nı, İran-Irak Savaşı’nı, Filistin intifâdalarını, Suriye-İsrâil çatışmalarını, Irak’ın Kûveyt’i işgâlini, Körfez Savaşları’nı, Yemen İç Savaşı’nı ve ayrışmasını, Arap Baharı’nı ve sonrasındaki süreçleri yaşadık. Tüm bunları yaşarken türlü türlü sloganlar attık, türlü türlü boykotçuklarla İsrâil’e ve küresel sermâyeye hâddini bildirdik. Fakat bu sorunların neden var olduğuna dâir hiç fikrimiz ve bilgimiz olmadı. Gerçekten, neden İsrâil-Filistin kavgası diye bir şey var? Üstü çöl ve tuz, altı boş olan bir avuç Filistin toprağı için …
İran operasyonu yükleniyor. Azerbaycan-Ermenistan arasında birdenbire başlayan ve Azerbaycan’ın iplerinin salınması ile seyreden, hayret verici şekilde tüm diasporanın ve destekçi ülkelerin elinde çekirdekle Ermenistan’ın meydan dayağı yemesini izledikleri bir sürece tanık olduk. Bu süreçte en kritik hamlelerden biri İran’dan geldi. Önce Ermenistan’a diplomatik destek attılar. Yetmedi; Azerbaycan ordusunun operasyonu başladıktan sonra Ermenistan’a lojistik destek verdiler. Bunları yaparken boş durmadılar, Azerbaycan sınırına zırhlı birlikler, topçu birlikleri, piyâde birlikleri yığdılar. İran neden Ermenistan’a destek atıyor? 1- Ermenistan, İran’ın âdetâ “şnorkeli”. Batı ve …